DESTANIN ÖZELLİKLERI NEDİR ? DOĞAL VE YAPAY DESTAN ÖRNEKLERi

DESTANIN ÖZELLİKLERI NEDİR ? DOĞAL VE YAPAY DESTAN ÖRNEKLERi 

Doğal Destan: Kimin tarafından oluşturulduğu belli olmayan, halkın ortak malı olan anonim ürünlerdir. Doğal destanın oluşum evreleri: a- Oluşum Evresi: Bu dönemde toplumu derinden derine etkileyen bir olayın olması. Herhangi bir doğal afet ve savaş olabilir.  b- Gelişim Evresi: Bu dönemde olaylar ağızdan ağıza anlatılarak ve zenginleştirilerek gelecek kuşaklara aktarılır. c- Derleme Evresi: Bu dönem de ünlü bir ozan veya şair tarafından derlenmesi evresidir. Destanların Özellikleri 1- Olaylar bir kahraman etrafında döner. 2- Manzum olarak kaleme alınır veya anlatılır. 3- Konu bir milleti yakından ilgilendirir. 4- Zaman akışı çok hızlıdır. 5- Tabiat olayları ön planda ve canlı bir şekilde tasvir edilir. 6- Tarihe ışık tutar ve belirli bir coğrafyada geçer. 7- Kahramanlar genelde soylu kişilerdir. 8- Olağanüstü yaratıklar ve olaylar yer alır. 9- Ana dilin en güzel örneklerini oluşturur ve anonimdir. İslamiyet’ten Önceki Doğal Türk Destanları 1. Yaratılış Destanı 2. Saka Destanları a. Alp Er Tunga Destanı b. Şu Destanı 3. Hun-Oğuz Destanları a. Oğuz Kağan Destanı b. Atilla Destanı 4. Göktürk Destanları a. Bozkurt Destanı b. Ergenekon Destanı 5. Siyempi Destanları 6. Uygur Destanları a. Türeyiş Destanı b. Mani Dininin Kabulü Destanı c. Göç Destanı b- Yapma Destan: Bir milletin ünlü şairleri tarafından yazılan destan özelliği gösteren eserlerdir. Selçuknâme: 15. yy. halk şairlerinden Yazıcıoğlu tarafından kaleme alınmıştır. Genç Osman Destanı: Kayıkçı Kul Mustafa’nın 4. Murat zamanında Bağdat seferine katılan bir askerin yiğitçe maceralarını anlatır. Çanakkale Şehitleri: Mehmet Akif Ersoy Üç Şehitler Destanı: Fazıl Hüsnü Dağlarca İslamiyetten Sonraki Doğal Türk Destanları 1. Kazak-Kırgız : Manas Destanı 2. Türk-Moğol : Cengiz Han Destanı 3. Tatar-Kırım Timur ve Edige Destanları 4. Karahanlı Dönemi: Satuk Buğra Han Destanı 5. Selçuklu-Beylikler ve Osmanlı Dönemleri a. Seyid Battal Gazi Destanı b. Danişmend Gazi Destanı c. Köroğlu Destanı Dünya Edebiyatındaki Doğal ve Yapma Destanlar  Dünyaca Ünlü Doğal Destanlar: İlyada ve Odissea: Yunan destanıdır. Konusu Truva savaşlarıdır. Kalevela: Fin destanıdır. Finlerle Macarların aynı soydan geldiğini anlatır. Şehname: İran destanıdır. İran-Türk savaşlarını anlatır. İran şairi Firdevsi tarafından derlenip yazıya aktarılmıştır. Ramayana ve Mahabarata: Hint destanıdır. Nibelungen: Alman halkının destanıdır. Gılgamış: Sümer destanıdır. Sümer kralı Gılgamış’ın maceralarını anlatır. İgor: Rus destanıdır. Şinto: Japon destanıdır. Dünyaca Ünlü Yapma Destanlar: Kurtarılmış Kudüs: İtalyan şairi Tasso tarafından yazılmıştır. Haçlı Seferlerini anlatır. Kaybolmuş Cennet: İngiliz şair Milton tarafından yazılmıştır. Hz. Adem ile Havva’nın Cennet’ten yeryüzüne gönderilişini anlatır. Çılgın Orlando: İtalyan şairi Lucavico Aristo yazmıştır. Müslüman-Hıristiyan çatışmasını anlatır. Henriade: Fransız şair Voltaire yazmıştır.